Η  ψυχοθεραπεία είναι μια μορφή θεραπείας που βασίζεται στη συζήτηση και τη συνεργασία με έναν εκπαιδευμένο ψυχοθεραπευτή. Στο πλαίσιο της θεραπευτικής διαδικασίας, ο θεραπευόμενος μοιράζεται τα συναισθήματα και τις σκέψεις του σε σχέση με τον εαυτό του, τις σχέσεις του και τις προοπτικές της ζωής του, ενώ ο θεραπευτής δεσμεύεται να ακούει με προσοχή και ενσυναίσθηση και να τον καθοδηγεί στην κατανόηση της πηγής των δυσκολιών του και στις επιλογές που έχει στη διάθεση του  για την προσωπική του αλλαγή. Συνοπτικά, η ψυχοθεραπεία είναι μια διαδικασία αυτογνωσίας, στην οποία γνωρίζει κανείς καλύτερα τον εαυτό του, κατανοεί τα προβλήματα του μέσα από μια πιο διευρυμένη οπτική, μαθαίνει τρόπους για να βελτιώσει τη ψυχική του υγεία και αποφασίζει τι θέλει να αλλάξει στη ζωή του.

Συνήθως, η ψυχοθεραπεία έρχεται στο προσκήνιο όταν υπάρχει ένα αίτημα για αλλαγή. Για να ξεκινήσει κανείς ψυχοθεραπεία, θα πρέπει να έχει την επιθυμία να βελτιώσει ή να αλλάξει στοιχεία που αφορούν τον εαυτό του και τον τρόπο που σχετίζεται με τους άλλους ανθρώπους.
Παράλληλα, συνθήκες έντονου στρες μπορεί να πυροδοτήσουν δυσκολίες και ζητήματα τα οποία προκαλούν μεγάλη συναισθηματική δυσφορία και εμποδίζουν έναν άνθρωπο να λειτουργήσει στην καθημερινότητα του, όπως ο ίδιος θα επιθυμούσε.

Πριν ξεκινήσετε ψυχοθεραπεία, είναι σημαντικό να ενημερωθείτε σχετικά με την κατάρτιση του ψυχοθεραπευτή σας. Ένας σωστά καταρτισμένος ψυχοθεραπευτής, θα πρέπει να έχει ολοκληρώσει τις προπτυχιακές σπουδές του στο αντικείμενο της ψυχολογίας, της ιατρικής λαμβάνοντας την ειδικότητα της ψυχιατρικής ή της κοινωνικής εργασίας και στη συνέχεια να έχει ολοκληρώσει ένα τετραετές πρόγραμμα σπουδών σε μια ερευνητικά τεκμηριωμένη μορφή ψυχοθεραπείας (ψυχοδυναμική, γνωστική συμπεριφορική, συστημική, gestalt, κ.α.). Επιπλέον, θα ήταν σημαντικό να έχει αντίστοιχη μεταπτυχιακή ειδίκευση στους κλάδους της κλινικής ψυχολογίας, της συμβουλευτικής ψυχολογίας ή σε οποιοδήποτε γνωστικό αντικείμενο επιθυμεί να εργαστεί θεραπευτικά.

Για να είστε σίγουρος-ή, ότι ένας θεραπευτής σας ταιριάζει μπορείτε να αναζητήσετε πληροφορίες σχετικά με την επαγγελματική του εμπειρία αλλά και να ενημερωθείτε σχετικά με την προσέγγιση που έχει εκπαιδευτεί, ώστε να έχετε κάποιες βασικές γνώσεις σχετικά με τη θεραπευτική διαδικασία που θα ακολουθήσει στη συνεργασία σας.

Η Γνωστική – Συμπεριφοριστική Θεραπεία (ΓΣΘ) είναι μια διαδεδομένη, και ερευνητικά τεκμηριωμένη μορφή ψυχοθεραπείας, η οποία εφαρμόζεται τόσο για την αντιμετώπιση ψυχικών διαταραχών όσο και για τη διαχείριση ζητημάτων που αφορούν τον εαυτό και τις διαπροσωπικές σχέσεις. Η συγκεκριμένη θεραπεία εστιάζει στο παρόν και στην επίλυση των προβλημάτων που απασχολούν τον θεραπευόμενο την περίοδο που ζητάει βοήθεια. Βασική αρχή της συγκεκριμένης θεραπευτικής προσέγγισης είναι ότι δεν είναι τα γεγονότα καθαυτά που καθορίζουν τον τρόπο που νιώθουμε, αλλά το πώς ο καθένας μας τα αντιλαμβάνεται. Μάλιστα, υποστηρίζει ότι ο τρόπος που συμπεριφερόμαστε στο παρόν αποτελεί προϊόν μάθησης και μπορεί να τροποποιηθεί μέσα από μια νέα μαθησιακή διαδικασία.

Στόχος της θεραπείας είναι ο θεραπευόμενος, μέσα από την ενεργό συμμετοχή του και τη συνεργασία με τον θεραπευτή, να αναγνωρίσει και να κατανοήσει τον τρόπο που ο ίδιος ερμηνεύει τα γεγονότα της ζωής του, αλλά και τη σχέση ανάμεσα στις σκέψεις, τα συναισθήματα και τη συμπεριφορά του.

Συνήθως, προτείνεται η ψυχοθεραπεία να πραγματοποιείται σε εβδομαδίαια βάση, τουλάχιστον για τα αρχικά στάδια της συνεργασίας. Στην πορεία της θεραπείας, εφόσον και ο θεραπευόμενος αισθάνεται καλύτερα και αντιλαμβάνεται ότι βελτιώνεται στους επιθυμητούς τομείς σε συνεννόηση με τον θεραπευτή του μπορεί να προγραμματίσει τις συνεδρίες ανά δεκαπενθήμερο.

Στην πρώτη συνεδρία, πραγματοποιείται η πρώτη γνωριμία μεταξύ θεραπευτή και θεραπευόμενου. Η συζήτηση επικεντρώνεται στους λόγους για τους οποίους επιθυμεί να ξεκινήσει κανείς ψυχοθεραπεία, στην περιγραφή των δυσκολιών που αντιμετωπίζει στο παρόν, στη συναισθηματική του κατάσταση και στις προσδοκίες που έχει από τη θεραπεία. Παράλληλα, ο θεραπευτής ζητά από τον θεραπευτή να τον εισάγει στο πλαίσιο της ζωής του δίνοντας του πληροφορίες σχετικά με την οικογενειακή του κατάσταση, το επάγγελμα του, τις σχέσεις του και την καθημερινότητα του. Παράλληλα, ο θεραπευτής ενημερώνει τον θεραπευόμενο σχετικά με την κατάρτιση του, τη θεραπευτική διαδικασία, και το πως μπορεί να βοηθήσει τον πελάτη.

Κάθε συνεδρία ψυχοθεραπείας διαρκεί 50 λεπτά. Μια θεραπεία θεωρείται ολοκληρωμένη, όταν ο θεραπευόμενος έχει μειώσει τη συναισθηματική δυσφορία του και έχει πετύχει τους στόχους που είχε θέσει στο πλαίσιο της θεραπείας.

Μπορείτε να προτείνετε τον ψυχοθεραπευτή σας σε κάποιο γνωστό σας, αλλά όχι σε κάποιο στενό φίλο σας ή μέλος της οικογενείας σας. Ένας ψυχοθεραπευτής δεν μπορεί να πραγματοποιεί παράλληλα συνεδρίες με εσάς και κάποιο πρόσωπο που ανήκει στο στενό σας κοινωνικό περιβάλλον. Εξαίρεση αποτελούν οι περιπτώσεις στις οποίες προσέρχεστε για θεραπεία με τον σύντροφο σας ή με κάποιο μέλος της οικογενείας σας, στα πλαίσια θεραπείας ζεύγους ή οικογενειακής θεραπείας.

Στην περίπτωση ακύρωσης της συνεδρίας, είναι σημαντικό να ενημερώνετε όσο το δυνατόν νωρίτερα, ώστε να υπάρχει δυνατότητα αλλαγής του ραντεβού σας. Στην περίπτωση ακύρωσης του ραντεβού εντός 24ωρού από την προγραμματισμένη συνάντηση, το κόστος της συνεδρίας θα χρεώνεται.

Ένας ψυχοθεραπευτής είναι υποχρεωμένος βάσει της δεοντολογίας να μην αποκαλύψει τη συνεργασία του με κάποιον θεραπευόμενο και οποιαδήποτε πληροφορία έχει μοιραστεί μαζί του σε κανένα άλλο πρόσωπο, ακόμη και μετά το τέλος της συνεργασίας τους. Οι μόνες περιπτώσεις στις οποίες μπορεί να αρθεί το απόρρητο είναι εάν αντιλαμβάνεται ότι υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να προκαλέσει κακό στον εαυτό του ή σε κάποιο άλλο πρόσωπο και σε αυτή την περίπτωση συνήθως ο ψυχοθεραπευτής ανακοινώνει την απόφαση του στον θεραπευόμενο του και του εξηγεί τους λόγους που κρίνει σκόπιμο να συμβεί αυτό.